Almanya’da aralarında ünlü markaların da bulunduğu meyveli jelibonlar test edildi. Özellikle bir ürünün sağlık riski taşıdığı belirtilerek tüketicilere uyarı yapıldı.
Vegan jelibonlar Almanya’da oldukça revaçta ancak her ürün güvenli değil. Öko-Test’in analizine göre bazı markalar sınıfta kaldı. Derginin 2025 Nisan sayısında yayımlanan test sonuçları, tüm ürünlerin güvenle tüketilemeyeceğini ortaya koydu. 20 vegan ve ekşi aromalı jelibon çeşidinin test edildiği analizde, bir ürün tamamen başarısız oldu.
Haribo, Katjes ve indirim zincirleri uyarı aldı
Test edilen ürünler arasında Haribo, Katjes, Aldi ve Lidl gibi tanınmış markalar yer aldı. Beşi organik olmak üzere toplam 20 ürün değerlendirildi. 100 gramlık paketlerin fiyatları 0,37 ila 2,43 euro arasında değişti.
Sonuçlara göre yalnızca altı ürün olumlu not alabildi. İki ürün “çok iyi”, dört ürün ise “iyi” derecesiyle değerlendirildi. Haribo ve Katjes gibi bilinen markalar ise yalnızca “orta” not alırken, bu düşük değerlendirmelerin nedeni genellikle içerik değil, ambalaj ve pazarlama tercihleri oldu. Lidl'in "Sweet Corner Fairytale Forest Sour" ve Aldi'nin "Sweet Land Sour Meyve Karışımı" da "orta" puan alanlar arasında yer aldı.
Testte nelere dikkat edildi?
Öne çıkan değerlendirme kriterleri şöyleydi:
- Gereksiz vitamin takviyesi: Bazı üreticiler, özellikle vegan beslenmede eksik olan B12 vitaminini jelibonlara ekliyor. Ancak uzmanlar, yüksek şeker içeren ürünlerden vitamin almanın sağlıklı bir yöntem olmadığını vurguluyor.
- Tartışmalı jelleştiriciler: Kırmızı yosundan elde edilen karragen maddesi, hayvan deneylerinde bağırsak sağlığına olumsuz etkileri nedeniyle eleştiriliyor.
- Belirsiz renklendiriciler: Ürün içeriğinde net şekilde belirtilmeyen katkı maddeleri not kırılmasına yol açtı.
Yapay aromalar: Doğal meyve özleri yerine yapay aromaların tercih edilmesi de düşük puanların nedenleri arasında.
Sınıfta kalan ürünler
Öko-Test’ten en düşük notları alan ürünler:
- Bebeto Sour Blast Fizzy Happy Strawberry: “Yetersiz” not aldı. İçeriğinde Allurarot AC ve Brillantblau FCF gibi yapay ve tartışmalı renklendiriciler bulunduğu için sınıfta kaldı.
- Nimm 2 Lachgummi Sauer Stars: “Yeterli” not aldı. B12 takviyesi ve içerik açıklamalarının yetersizliği eleştirildi.
Fiyat-performans şampiyonu
İyi içerik, her zaman pahalı olmak zorunda değil. Penny marketin “Sweet Shop Saure Würmer” ürünü, sadece 100 gramı 65 cent olmasına rağmen “iyi” not aldı ve testin fiyat-performans şampiyonu oldu.
Vegan jelibonlarda hangi jelleştiriciler kullanılıyor?
Klasik jelibonlarda hayvansal kaynaklı jelatin kullanılırken, vegan ürünlerde pektin ve agar-agar gibi bitkisel alternatifler tercih ediliyor. Pektin genellikle elma veya narenciye kabuklarından elde edilirken, agar-agar ve karragen gibi maddeler yapısal olarak doğal olsa da sağlık açısından tartışmalı bulunabiliyor.
Sonuç:
Vegan meyve jöleleri, hayvansal ürünlerden kaçınmak isteyenler için iyi bir alternatif sunsa da her ürün aynı derecede sağlıklı değil. Tüketicilerin içerik listelerini dikkatle incelemesi öneriliyor. Detaylı test sonuçlarına Öko-Test’in ilgili sayısından ulaşabilirsiniz.
