Sonhaber'i takip etmek ve haberlerimizin doğrudan telefonunuza gelmesini sağlamak için buraya tıklayın.
Yoğun bir günün ardından kanepede televizyon izlerken kısa sürede uykuya dalıp, yatağa geçtiğinizde bir anda uyanıklık hissettiğiniz oldu mu? Birçok kişinin yaşadığı bu durumun arkasında, biyolojik uyku baskısı, yatak odasına yüklenen psikolojik anlamlar ve çevresel etkenlerin birleşimi bulunuyor.
Uzmanlara göre, uykunun bir anda dağılmasının temelinde üç ana neden yatıyor.
Uyku baskısı ve kestirmelerin etkisi
Vücut gün boyunca adenozin biriktirir. Uyanık kalma süresi uzadıkça uyku baskısı artar ve akşam saatlerinde en yüksek seviyeye ulaşır. Kanepede battaniye altında, zihinsel çaba gerektirmeyen bir ortamda televizyon izlerken bu yüksek uyku baskısı etkisini gösterir ve kişi kolayca uykuya dalar.
Haberlerimizi İnstagram , TikTok ve Youtube hesaplarımızdan da takip edebilirsiniz.
Ancak kanepede geçirilen 15–20 dakikalık kısa bir uyku bile bu baskıyı azaltır. Yatağa geçildiğinde uyku dürtüsü zayıfladığı için kişi kendini daha dinç ve tetikte hisseder, bu da uykuya dalmayı zorlaştırır.
Yatak artık “uyku alanı” olarak algılanmıyor
Beyin, yatak ile uyku arasında güçlü bir ilişki kurmak ister. Yatakta kitap okumak, dizi izlemek, bilgisayarda çalışmak ya da telefonla vakit geçirmek bu bağı zedeler. Zamanla yatak, uyku yerine uyanıklıkla ilişkilendirilir.
Kanepe ise bu tür olumsuz çağrışımlardan uzak, daha nötr bir alan olarak algılanır. Bu nedenle beyin kanepede daha kolay gevşer ve uykuya geçiş hızlanır.
Mavi ışık ve ısı değişimi
Televizyon ve telefon ekranlarından yayılan mavi ışık, uyku hormonu melatonin üretimini baskılar. Kanepede oluşan uyku bu nedenle genellikle yüzeysel ve kalitesiz olur; ancak yüksek uyku baskısı kişiyi yine de uyutur.
Öte yandan derin uyku için vücut ısısının düşmesi gerekir. Kanepeden kalkıp daha serin bir yatak odasına geçmek, kıyafet değiştirmek ve ortam farkı ani bir uyarılma yaratarak uykunun kaçmasına neden olabilir.
Çözüm: Yatağı yeniden “uyku alanı” yapmak
Sorunun temelinde, beynin yatağı artık yalnızca uyku alanı olarak görmemesi yatıyor. Uzmanlar, gerçek uyku hissi gelmeden kanepede kestirmemeyi ve doğrudan yatağa geçmeyi öneriyor.
Bu durumu düzeltmek için şu öneriler sıralanıyor:
- Kanepede kestirmelerden kaçının.
- Yatağı yalnızca uyku için kullanın; yatakta ekran, yemek ve çalışma alışkanlıklarını bırakın.
- Yatmadan en az bir saat önce ekranları kapatın ve ortam ışığını azaltın.
©Sonhaber.eu
