Perşembe günü yayınlanan “Endonezya'da Bağımsızlık, Dekolonizasyon, Şiddet ve Savaş, 1945-1950” başlıklı araştırma sonucuna yönelik bir açıklama yayınlayan Başbakan Mark Rutte, açıklamasında geçmişte yaşananlar için “Utanç verici gerçeklerle yüzleşmek zorundayız.” dedi ve hükümet adına Endonezya’dan özür dilediğini dile getirdi.

Rutte, araştırma sonuçlarını "zor ve kaçınılmaz" olarak nitelendirirken, "Hollanda, işkenceye kadar varan aşırı şiddetin sistematik ve yaygın olarak kullanıldığı ve çoğu durumda cezasız kaldığı bir sömürge savaşı yürüttü" ifadesini kullandı.

Başbakan açıklamasında sorumluluğun, erlere veya diğer askeri personele değil, "öncelikle" dönemin yetkililerine (hükümet, parlamento, kurum olarak silahlı kuvvetler ve yargı makamlarına) ait olduğunu vurguladı.

“Endonezya'da Bağımsızlık, Dekolonizasyon, Şiddet ve Savaş, 1945-1950” sonuçları
Hollanda hükümetinin isteğiyle yapılan araştırma; Hollanda Kraliyet Dil, Coğrafya ve Etnoloji Enstitüsü (KITLV), Hollanda Askeri Tarih Enstitüsü (NIMH) ve Savaş, Holokost ve Soykırım Enstitüsünün (NIOD) tarafından yürütüldü. 

Araştırma sonucuna göre, Endonezya'nın bağımsızlık savaşı sırasında, "Hollanda geniş bir yelpazede yapısal olarak aşırı şiddet kullandı" ve o dönemki Den Haag yönetimi bunu üstü örtülü olarak onayladı.

Araştırmaya göre, 1945-1950 yılları arasında yaşanan bağımsızlık mücadelesi sırasında hem Endonezyalılar hem de Hollandalılar aşırı şiddet kullandı ancak Hollanda askerlerinin tutumu şimdiye kadar hep göz ardı edildi.

Hollandalı askerlerin Endonezyalılara uyguladığı şiddetin yaygın ve kasıtlı olduğu belirtilen raporda hükümetin askeri, idari ve adli makamlarca yeterli soruşturmayı yapmayarak, şiddet eylemlerine müsamaha gösterdiği kaydedildi.

Araştırmacılar, Endonezya'nın bağımsızlık mücadelesi sırasında görevde olan Hollandalı siyasetçi, bürokrat, askeri personel, adli makamlar ve güvenlik güçlerinin şiddet eylemlerinden haberdar olduğunu ya da olması gerektiğini vurguladı.

Endonezyalıların bağımsızlık isteği hafife alındı
Hollanda, Endonezya lideri Ahmed Sukarno ve arkadaşlarının, bağımsız bir devleti yönetemeyeceklerini düşünüyordu.

Rapora göre "kendi üstünlüklerine inanmış" yöneticilere, Hollanda'nın sömürge arzusu rehberlik etti.

Araştırmacılara göre Endonezya'daki savaş Hollanda açısından, "Şiddetli baskı, ırkçılık ve sömürge geleneğinin bir parçası" oldu.

Endonezya gibi geniş bir alanı çok az askerle kontrol etmek imkansız bir görevdi, bu yüzden Hollanda ordusu hızla aşırı şiddete başvurdu.

Uzmanlara göre, Hollandalı askerler bağımsızlık savaşını bastırmak için sık ve yaygın şekilde şiddete başvurdu, yargısız infazlarda bulundu, öldürme, işkence, tecavüz, keyfi toplu gözaltılar ve köylerin kundaklanması gibi gayriinsani muameleler uyguladı.

Araştırmacılar, şiddet eylemlerinin dönemin Hollanda hükümetinin bilgisi ve sorumluluğunda olduğunu belirterek sorumluların cezasız kalmasını eleştirdi.

Bağımsızlık tarihi

Endonezya, Pasifik Savaşı'nın sona ermesinin ardından dönemin siyasi lideri Sukarno ve yardımcısı Muhammed Hatta'nın 1945'te radyodan okudukları bildirgeyle bağımsızlığını ilan etti.

Hollanda Krallığı, Sukarno'nun bağımsızlık ilanını tanımadığı gibi sömürge yönetimini devam ettirmek amacıyla Cava ve Sumatra adalarına asker çıkardı.

Krallık askerleri, sivil halka karşı yaptıkları katliamlarla savaş suçu işledi.

Araştırmacılara göre, kayıtlar kasten kötü tutulduğu için, Endonezya Bağımsızlık Savaşı'ndaki kesin ölü sayısı da bilinmiyor. Yerli halka göre, yaklaşık 100 bin Endonezyalı ve yaklaşık 5 bin Hollanda askeri hayatını kaybetti.

Bazı şehirlerde süren çatışmaların ardından Hollanda ile Endonezya arasında başlayan barış görüşmeleri, 27 Aralık 1949'da Hollanda Krallığı'nın yeni devletin bağımsızlığını tanımasıyla sonuçlandı.

Sitemizde yayımlanan haberlerin her türlü hakkı SONHABER.eu’ya aittir. Haberin linki kaynak olarak gösterilmeden alınan haberler için hukuki işlem başlatılacaktır.

Sonhaber'i artık Telegram'da da takip edebilirsiniz: t.me/sonhabereu

WhatsApp’ta ücretsiz bültenimize abone olun, Hollanda ve diğer Avrupa ülkeleri gündeminden seçtiğimiz haberler her gün telefonunuza gelsin! Abone olmak için tıklayın