Haberlerimizi İnstagram , TikTok ve Youtube hesaplarımızdan da takip edebilirsiniz.
Belçika Sağlık Bakanı Frank Vandenbroucke, genetik mutasyon taşıyan Danimarkalı bir sperm donöründen doğan 52 çocuğun Belçika’da dünyaya geldiğini açıkladı. Doğumların 2008 ile 2017 yılları arasında gerçekleştiği belirtildi. Ancak çocukların kaçının mutasyonu taşıdığı henüz bilinmiyor.
Bakan, yasal doğum sınırının aşıldığını vurguladı ve İlaç ve Sağlık Ürünleri Federal Ajansı (FAGG) hakkında denetim başlatıldığını duyurdu.
- Sonhaber'i takip etmek ve haberlerimizin doğrudan telefonunuza gelmesini sağlamak için buraya tıklayın.
Geçtiğimiz hafta, Danimarka merkezli European Sperm Bank (ESB) üzerinden Avrupa genelinde kullanılan bir donörün genetik mutasyon taşıdığı ortaya çıkmıştı. İngiliz The Guardian’a göre, donörden doğan 67 çocuğun en az 10’unda kanser tespit edildi.
Belçika’da 52 çocuk
Sağlık Bakanı Vandenbroucke, Belçika’daki 12 doğurganlık merkezinde tedavi gören 37 kadından toplam 52 çocuk dünyaya geldiğini duyurdu. Vandenbroucke, bu çocuklardan kaçının mutasyonu taşıdığını öğrenmek için FAGG’dan ailelerin test durumlarına ilişkin bilgi talep ettiğini söyledi.
FAGG’ın, Kasım 2023’te European Sperm Bank’tan genetik mutasyon bildirimini aldığı, bu donöre ait spermlerin Belçika dahil 11 Avrupa ülkesinde kullanıldığı açıklandı. FAGG, durumu öğrendikten sonra ilgili aileleri bilgilendirdiğini savundu. Ancak Bakan, resmi bilgilendirmenin ancak basında çıkan haberler sonrasında, 26 Mayıs’ta kendisine ulaştığını belirtti.
“Bu kadar çocuk söz konusuyken bu kadar geç bilgilendirilmek çok üzücü,” diyen Vandenbroucke, yaşananları iki yönlü bir trajedi olarak tanımladı: “Birincisi, genetik mutasyonun çocuklara geçmiş olma ihtimali. İkincisi, yasal doğum sınırının aşılması. Bu açık bir ihlaldir.”
Skandal nasıl ortaya çıktı?
Skandal, iki ailenin çocuklarında nadir bir genetik mutasyonla bağlantılı kanser görülmesi üzerine ortaya çıktı. Soruşturma sonucu, her iki çocuğun da aynı donörden doğduğu ve spermlerde TP53 adlı tümör baskılayıcı gende mutasyon bulunduğu tespit edildi.
TP53 geni nedir?
TP53 geni normalde tümör oluşumunu engeller. Ancak bu gendeki mutasyon, hücrelerin kontrolsüz çoğalmasına neden olarak kanser riskini artırıyor. Li-Fraumeni sendromu olarak bilinen bu durum kalıtsal. 2008’de yapılan bağış sırasında bu mutasyonun etkileri bilinmiyordu ve standart testlerle saptanamıyordu.
Yasal sınırın üstünde doğum
Belçika yasalarına göre bir sperm donöründen en fazla altı farklı ailede çocuk doğabilir. Ancak bu sınır yalnızca klinik bazında geçerli. Klinikler arası merkezi veri sistemi 1 Ocak 2024’e kadar kurulmadığı için aynı donörün spermi farklı merkezlerde tekrar tekrar kullanıldı. Hatta bir klinik kendi içinde bile 9 farklı kadına aynı donörden tedavi uyguladı. FAGG, ilgili kliniğe sadece uyarı verdi.
2007’de çıkarılan yasa donör takibini öngörüyordu ancak uygulamaya girmedi. Merkezi sistem Fertidata adıyla ancak 2024’te devreye girebildi. Artık tüm doğurganlık merkezleri donör materyalini bu sistemde kayıt altına almak zorunda.
©Sonhaber.eu
