Sonhaber'i takip etmek ve haberlerimizin doğrudan telefonunuza gelmesini sağlamak için buraya tıklayın.
Uluslararası Adalet Divanı (UAD), İsrail’in Birleşmiş Milletler (BM) kuruluşlarına yönelik uyguladığı kısıtlamaların hukuki sonuçlarını değerlendiren danışma görüşünü Lahey’de açıkladı. UAD Başkanı Yargıç Iwasawa Yuji tarafından okunan görüşte, İsrail’in savunduğu bazı itirazlar reddedilerek mahkemenin değerlendirmesinin tamamen hukuki temelde yapıldığı, siyasi bir amaç taşımadığı belirtildi.
Divan, özellikle BM’nin Filistinli mültecilere yardım eden kuruluşu UNRWA’nın (Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı) önemine dikkat çekti.
1949’da kurulan UNRWA’nın, işgal altındaki Filistin topraklarında yaşayan milyonlarca mülteci için hayati bir insani rol üstlendiği vurgulandı.
Mahkeme, İsrail’in UNRWA’nın tarafsızlığını kaybettiği yönündeki iddialarının bağımsız kurumlarca incelendiğini, ancak bu iddiaları destekleyen hiçbir kanıt bulunmadığını açıkladı.
UAD, Gazze’deki insani durumun son derece vahim olduğunu, 2023’ten bu yana yüz binlerce kişinin yerinden edildiğini ve on binlerce sivilin hayatını kaybettiğini kaydetti.
Mahkeme, 866 BM personelinin, bunlardan 360’ının UNRWA çalışanı olduğunu ve İsrail saldırıları sonucu öldüğünü bildirdi. Ayrıca, Gazze’ye getirilen yardımların açlık krizini gidermeye yetersiz kaldığını, İsrail ve ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı (GHF) aracılığıyla yürütülen dağıtımların insani ilkelere uygun işlemediğini belirtti.
Divan, İsrail’in işgalci güç olarak Filistin halkının temel yaşam ihtiyaçlarını karşılamak ve insani yardımların geçişini sağlamakla yükümlü olduğunu vurguladı. Açlığın savaş aracı olarak kullanılmasının uluslararası hukukta yasak olduğunu hatırlatarak, İsrail’in yardımları engellemesinin bu yasağı ihlal ettiğini ifade etti. UAD ayrıca, İsrail’in BM ve UNRWA’nın çalışmalarını kısıtlamasının, Filistinlilerin yaşam, barınma, sağlık ve eğitim gibi temel haklarını zedelediğini bildirdi.
Mahkeme, UNRWA’nın ve BM personelinin dokunulmazlığına saygı gösterilmesi gerektiğini, UNRWA’ya ait okul, hastane ve binaların da bu koruma kapsamında bulunduğunu belirtti. İsrail’in BM Şartı uyarınca bu kuruluşlarla iyi niyet çerçevesinde işbirliği yapmak zorunda olduğu vurgulandı.
İsrail Dışişleri Bakanlığı ise UAD’nin danışma görüşünü reddederek bunun “siyasi amaçlı” olduğunu ve İsrail’in yükümlülüklerini yerine getirdiğini iddia etti. Buna karşın Filistin temsilcileri, kararın uluslararası hukukun evrensel ilkelerini hatırlattığını, İsrail’in sivil halkı açlığa mahkûm etmesinin ve yardımları engellemesinin açık bir yasa ihlali olduğunu dile getirdi.
Türkiye’nin rolü
Büyükelçisi Fatma Ceren Yazgan yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye’nin UAD nezdindeki sürece hem yazılı hem de sözlü beyanda bulunarak önemli katkı sağladığını belirtti.
Yazgan, açıklamasında “Türkiye, haklı mücadelesinde Filistin halkının yanında durmaya devam edecek, uluslararası hukukun etkin biçimde uygulanmasına ve adaletin tesisi yönündeki çabalara kararlılıkla destek verecektir.” ifadelerini kullandı.
©Sonhaber.eu