Sosyal ödenek alanların, düzenli ve periyodik olarak iş başvurusu yapma gibi, bazı yükümlülükleri yerine getirmek zorunda olduğu bilinen bir gerçek. Peki, bu kurallar ödenek alan kişiyi işe yönlendirme konusunda gerçekten olumlu sonuçlar doğuruyor mu? 

Bu sorunun cevabını aramak için ‘Katılım Yasası takip Araştırması’ yapan Merkezi Planlama Bürosu’na (het Centraal Planbureau - CPB) göre, aslında uygulanan yükümlülükler kişinin işe yönelmesinde düşünüldüğü gibi sonuç vermiyor.

Deneme amaçlı uygulama
2017-2019 yılları arasında Deventer, Groningen, Nijmegen, Tilburg, Utrecht ve Wageningen belediyeleri deneme amaçlı bir proje başlattı. projenin amacı, sosyal ödenek alanların kısmen veya tamamen işe girmelerini sağlamak için hangi önlemlerin etkili olduğunu araştırmaktı. 

Projede, sosyal ödenek alanlar ‘çalışma ve yeniden işe entegrasyon’ yükümlülüklerinden muaf tutulmuş, ödenek almaya devam etmek için sunulan her işe “evet” deme veya periyodik iş başvurusu zorunlulukları kaldırılmıştı.

CPB’nin elde ettiği sonuca göre, kaldırılan bu yükümlülükler kişinin yeni bir iş bulma olasılığında negatif etki yaratmıyor. Başka bir değişle; sosyal ödenek alan bir kişiyi yükümlülükler dahilinde mecburi olarak işe yönlendirmek, o kişinin iş ortamına girmesini hızlandırmıyor veya olumlu etki yapmıyor.

Katılım Yasası takip Araştırması 
CPB’nin dün yayınladığı ve 2017-2019 döneminde uygulanan projenin devamı olarak Deventer, Utrecht ve Wageningen belediyelerinde yaptığı, ‘Katılım Yasası takip Araştırması’ (Vervolgonderzoek experimenten Participatiewet) yükümlülüklerin kaldırılmasının, aradan geçen 2 yıla rağmen halen olumlu bir etki yarattığını göstermekte.

Özellikle Utrecht’te geçici olarak yükümlülüklere uyma zorunluluğu kaldırılan sosyal ödeneklilerin dörtte biri (yüzde 25), projenin bitiminden iki yıl sonra dahi haftada 12 saatten fazla çalışıyor. Yükümlülüklere uymak zorunda olan grupta ise bu oran sadece yüzde15 düzeyinde kalıyor.  

Deventer ve Wageningen’de durum biraz daha farklı. Bu belediyelerde yükümlülükleri kaldırmak ne pozitif, ne de negatif etki yaratmış durumda. 

“Uygulama bitecek, eyvah!”
Araştırmacılar, olumlu etkinin yükümlülüklere dönüşten mi, yoksa başka bir şeyden mi kaynaklandığını tam olarak bilemiyor, ancak CPB yetkilisi Egbert Jongen, "İnsanlar uygulamadan sonra bir uyanma yaşamış, ‘şimdi tüm bu yükümlülüklere tekrar uymam gerekiyor, daha çok iş aramalıyım’ şeklinde düşünmüş olabilir." diyor.

Benzer bir etkinin, işsizlik ödeneği alan ancak sosyal ödenek seviyesine düşme tehlikesinde olan kişilerde de görüldüğünü belirten Jongen, bu kişiler arasında da iş bulma oranlarının yüksek olduğunu dile getiriyor.

Bu açıdan bakıldığında, yaklaşan bir değişikliğin iş bulma açısından olumlu bir etki yarattığı anlamına geldiğini belirten Jongen, aynı zamanda, zorunlulukları ortadan kalkan kişilerin işlerini düzene sokmak için daha fazla zamanları olabileceğini, böylece uygulama sonrasında işe başlamaya hazır olacağı düşüncesini de savunuyor. 

Ek kazanç serbestisi ve işe yönelik rehberlik
2017-2019 yılları arasındaki denemede, bazı belediyeler ödeneklerde kesinti yapılmadan ek kazanç elde etmeye onay verdi. Bu uygulama kişilerin daha sık iş bulmasına olanak sağladı, ancak; ‘tam zamanlı işlerde çalışmaları halinde sosyal yardımların kesileceği’ düşüncesiyle daha çok yarı zamanlı işler bulunduğu dikkat çekti. 

Bir diğer nokta ise özellikle işe yönlenme konusunda verilen rehberlik hizmeti. Araştırmaya göre bu hizmet kişilerin iş bulma olasılığında oldukça olumlu etki yapıyor. Hatta deneme süreci bitmiş olsa dahi bu etki devam ediyor.

Araştırmaya devam edilecek
CPB yapılan bu takip araştırmalarının devam edeceğini belirtiyor.  ‘Katılım Yasası ile ilgili takip Araştırması’nda daha çok ödenekli pozisyondan ayrılma şansının değerlendirildiğini ancak yeni başka takip araştırmalarının örneğin sağlık, diğer sosyal hizmetlerin kullanımı veya borçların azaltılması gibi konularda da nasıl etki yaptığının araştırılacağını belirtiyor.


Sonhaber'i artık Telegram'da da takip edebilirsiniz:  t.me/sonhabereu

WhatsApp’ta ücretsiz bültenimize abone olun, Hollanda ve diğer Avrupa ülkeleri gündeminden seçtiğimiz haberler her gün telefonunuza gelsin! Abone olmak için tıklayın

©️SONHABER.EU