Burhanettin Carlak / Hengelo
Seçimler demokrasinin adeta şöleni renk cümbüşü gibidir. Hür iradelerin, farklı fikirlerin argumanlarla, beklentilerle ortaya döküldüĝü, geleceĝe yol çizildiĝi mevsim. O halde ortak kader tayininde her kesimin eşit tercih ve bu tercihi beyan hakkı esasdır.
Türkiye'de siyasetin istenilen kalite ve hızda olmaması, performans düşüklüĝü, yapısal faktörlerle alakalı. Bu yapıdaki en önemli unsur elbetteki insan; yani kadro unsuru. Yetişmiş kadroların yeterince siyasete kanalize edilememesi.
Vekaletle Oy Kullanımı
Söz gelimi Hollanda`da resmi devlet makamlarının (Rijksoverheid) seçim mevzuatına göre Hollanda uyruklu yurt dışında yaşayan kimseler Hollanda`da belediye nüfus dairesine kayıtlı iseler, genel seçimlerle birlikte vilayet ve yerel seçimlerinde de oy kullanabilmektedirler. Yurt dışındaki Hollandalılar özel zarflarla posta yolu ile veya e-posta üzerinden seçimlerden haftalar önce oylarını gönderebiliyorlar. Avrupa Parlementosu ve referandumlar içinse, talebe baĝlı olarak özel kayıt yapılması ile seçmen pusulaları gönderiliyor.
Demokrasilerin olmazsa olmazı olarak sandıĝa gidebilme hakkı için her türlü kolaylık düşünülmüş; söz gelimi Türkiye`nin de vekaletle oy kullandırabilme sistemine geçmesi yine iradenin sonuçlara doĝru orantıda yansıması için çok gerekli.
Yurtdışındakilerin Oy Hakkı
Yerel seçimlerde halkın ifadesi ile belediye seçimleri Yurt dışındaki Türkler oy kullanmıyor. Güvenilir ve maliyeti düşük bir biçimde e-devlet sistemi ile oy kullanımına geçildiĝinde yılın bir ayı içinde yaşıyor olsalar dahi kayıtlı bulundukları belediye için oy kullanma hakları olmalıdır. Bu taleb 'aidiyet duygularının korunması kaygısından' ziyade, katılımcı demokrasinin kalitesi ile orantılıdır.
Yurtdışındakileri Temsil Kabiliyeti
Yurtdışı Türklerin parlementoda temsil kabiliyeti eski sahipsizlik ünvanları ile eşgüdümlü devam etmektedir. 1991 Yılında kurulan Azerbaycan parlementosundaki milletvekilleri kendi illeri dışında diaspora olarak adlandırdıkları hariçte yaşayan Azerbaycanlılar için de görev daĝılımı yapmışlardır. Söz gelimi Almanya`dan sorumlu, Hollanda`dan sorumlu diye ek görevler almışlardır. Avrupa`daki 6-7 Milyon nüfusu 2-3 milletvekili ile temsil ettirme dönemi sona ermeli Azerbaycan örneginde olduĝu gibi geçiş dönemi olarak mevcut milletvekillerine seçildikleri illerin yanı sıra dış ülkeler de ek olarak verilmelidir.
İstisnasız Her Kesim Siyasete Katılabilmeli
Türkiye`deki siyasetin verimliliĝinin önünde bazı engeller var. Yukarıdaki seçmen katılımının dışındaki faktörleri ilaveten ister silah altında, ister evinde engelli, ister tutuklu olması veya isterse de yurt dışında yaşaması siyasi katılıma engel olmamalı. Buna ilaveten kendi iç dinamikleri ile alakalı yapılan aksaklıklar şunlar:
Memurlar Siyaset Yapabilmeli
Türkiye`de memurların aktif siyaset yapma yasaĝı kalmalıdır ki bu sayede siyasette eĝimli donanımlı insanların oranı artaracaktır. Üstelik bu haktır. Memurlar siyaset yapamayınca kasaba esnafları ve şehir müteahhitleri rant odaklı bir kültür geliştiriyorlar.
Siyasetin İşden Çıkartma Yetkisi Olmamalı
Türkiye`de siyasetin istihdam, insan katnakları ve personel politikaları üzerindeki etkileri sınırlandırılmalıdır. Her yönetim kendi akranlarını kadro bahanesi ile işe almak için öncekileri cezalandırıp işten çıkartır. Hollanda`da ister seçimle gelen belediye yönetimi isterse belediye başkanı kimseyi işten çıkartmaz ve yeni bir personel almaz. Bu sayede asıl memur kesmi idari gerekçelere hizmetini sürdürür ve devamlılık saĝlanır. Türkiye`de hiç bir kurumda bir kadroyu neredeyse bir dönem sonra göremezsiniz.
Belediyelerin yetkileri Artmalı
Tüm dünyada yerel yönetimlerin yetkileri genişletiliyor. Hollanda`da okul binalarının yapılması, nüfus işlemleri belediyelere ait. Son yıllarda saglık, bakım ve gençlik gibi sosyal alanda da bir çok konu doĝrudan belediyelere devr ediliyor.
İlçelerde Parti Binası Gereksiz
Belediyeler parti grublarına belediye binası içerisinde temsil kabiliyetlerine göre grub odaları tahsis eder. Böylelikle ilçe ve küçük beldelerde partiler ayrıca parti binası tutmak zorunda kalmazlar ve israf engellenir. Aynı binada fraksiyon toplantıları yapan gruplar da fiziken daha da yakınlaşır ve müzakere kültürü gelişir.
Adayları Beldeler Kendileri Belirlemeli
Parti içi demokrasiden kimin ne anlam çıkardıĝına bakılmaksızın aday ve ilçe yönetimlerinin belirlenmesi tamamen o ılçe-il ve beldenin kendi insiyatifinde üyelerin genel kurulda oylaması ile belirlenmeli. Her işi Ankara`ya havale etmek kendi irade ve siyasi kişiliĝinin gelişmesini engel durumdadır.
Gönül isterki seçim dönemleri tartışmaları sırf adaylar üzerinden deĝil, proĝramlar, projeler -ama aynı zamanda yapısal değişiklikler üzerine yoĝunlaşsın.
Kazanan memleket olsun…
