Sciensano ve Le Journal du Médecin dergisinde yayımlanan ve 2022 verilerine dayanan araştırmaya göre hem kadınlarda hem de erkeklerde 75 yaşından önce gerçekleşen ölümlerin başlıca nedeni akciğer kanseri. Erkeklerde ikinci sırada koroner kalp hastalıkları, kadınlarda ise meme kanseri yer aldı.
2022 yılına odaklanan araştırmada, Sciensano erken ölümlere yol açan temel nedenleri incelerken ilk sırayı tümörlerin aldığını; bunların arasında özellikle akciğer kanserinin öne çıktığını belirtti. Erkeklerde ikinci sırada intihar, üçüncü sırada dolaşım sistemi hastalıkları bulunurken; kadınlarda meme kanseri ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) öne çıktı.
Farklı bir kriterde erkeklerde intihar öne çıkıyor
Araştırmacılar ayrıca “yitirilen yaşam süresi” (Potential Years of Life Lost – PYLL) kriterine göre de bir sıralama hazırladı. Bu hesaplama, ölüm yaşını dikkate alarak genç yaşta gerçekleşen ölümlere daha fazla ağırlık veriyor. Yani bir kişi, “erken ölüm” kabul edilen yaş sınırına (genellikle 75 yaş) ulaşmadan yaşamını yitirirse, bu kişi için kaybedilen yaşam yılları hesaplanıyor.
Bu bakış açısıyla elde edilen istatistiklere göre, erkeklerde intihar erken ölümlerin ilk nedeni olurken onu akciğer kanseri ve koroner kalp hastalıkları izliyor. Erkeklerde trafik kazaları da beşinci sırada yer aldı. Kadınlarda ise meme kanseri ilk sırada, ardından intihar ve akciğer kanseri geliyor.
Erkeklerde azalma, kadınlarda artış
Araştırmaya göre erken ölümlere yol açan nedenlerin çoğunda zamanla azalma ya da en azından sabit bir seyir gözlense de bazı istisnalar bulunuyor. 2012–2022 döneminde erkeklerde akciğer kanserine bağlı erken ölümler yüzde 36 azaldı. Ancak kadınlarda 2000–2015 arasında bu oran yüzde 60 arttı ve daha sonra sabit kaldı. 2000 yılında dördüncü sırada olan akciğer kanseri, 2022’de meme kanserinin önüne geçerek birinci sıraya yükseldi.
Bölgesel farklılıklar dikkat çekiyor
2022 verilerine göre Belçika’nın üç bölgesinde de erkeklerde akciğer kanseri ilk sırada yer aldı. Koroner kalp hastalıkları ise ikinci sırada bulundu. Kadınlarda ise üç bölgede de akciğer kanseri ilk sırada görülürken; meme kanseri Brüksel ve Flaman bölgelerinde ikinci, Valon bölgesinde üçüncü sırada kaydedildi. KOAH ise Valon bölgesinde ikinci, diğer bölgelerde üçüncü sırada yer aldı.
PYLL, yani “Yitirilen yaşam süresi” açısından bakıldığında erkeklerde üç bölgede de intihar birinci, akciğer kanseri ikinci ve koroner kalp hastalıkları üçüncü sırada. Kadınlarda ise Flaman ve Brüksel bölgelerinde meme kanseri ilk sırada, Valon bölgesinde üçüncü sırada bulunuyor. Kadınlarda intihar tüm bölgelerde ikinci sırada yer alırken, akciğer kanseri Valon bölgesinde birinci, diğer bölgelerde ise üçüncü sırada kaydedildi.
Yetkililer, Valon bölgesinde erken ölümlere bağlı oranların diğer bölgelere kıyasla genel olarak daha yüksek olduğuna dikkat çekti.
©Sonhaber.eu
