Sonhaber'i takip etmek ve haberlerimizin doğrudan telefonunuza gelmesini sağlamak için buraya tıklayın.
Hollanda’da 1 Ocak’tan itibaren plastik şişelerde depozitonun iş dünyasının aleyhine,30 sente çıkarılması gündemde. İş dünyası bu değişikliğe şiddetle karşı çıkıyor ancak Çevre ve Ulaştırma Denetleme Kurumu (ILT), plastik şişelerin yeterince geri dönmemesi nedeniyle bu adımda kararlı. Perşembe günü ILT ve Verpact yetkilileri, Hollanda’nın en yüksek idari danışma ve denetim organı Raad van State’de karşı karşıya gelecek.
AD gazetesinin elde ettiği gizli belgelere göre iş dünyası, tüketicileri 1 Ocak itibarıyla şişeleri geri getirmeleri için daha güçlü bir mali teşvikle motive etmek zorunda. ILT, sektörü temsil eden ve toplama organizasyonunu yürüten Verpact’a iki seçenek sundu:
- Birinci seçenek: Depozito ücretinin 15 sent artırılarak şişe başına 30 sente çıkarılması.
- İkinci seçenek: 15 sentlik ek geri ödeme bonusu. Yani tüketici yine 15 sent depozito ödeyecek, ancak şişeyi iade ettiğinde 30 sent geri alacak.
Bu ikinci model kasadaki fiyatı artırmıyor, ancak tüketiciye fazla ödeme yapılacağı için maliyet sektörün cebinden çıkacak.
Yarım milyar euroluk ödenmeyen depozito
ILT, Verpact’ın bu adımları uygulamaması hâlinde 1 Ocak’tan itibaren günlük 1,5 milyon euro, toplamda 21 milyon euroya kadar ceza kesecek. Denetleme kurumuna göre Verpact bu cezaları rahatça karşılayabilecek durumda.
ILT’nin hesaplamalarına göre Verpact, Temmuz 2021 – Aralık 2024 arasında tüketicilerin geri getirmediği şişe ve kutular nedeniyle 505 milyon 868 bin 500 euro gelir elde etti.
Ancak Verpact ne depozito artışını ne de bonus geri ödeme seçeneğini kabul ediyor. Bu nedenle şirket, cezai yaptırımın geçici olarak askıya alınması için Raad van State’e başvurdu.
Gerilen ilişkiler ve yetersiz altyapı
Taraflar arasındaki ilişkiler uzun süredir gergin. ILT’nin Eylül ayında gönderdiği gizli “zorunlu yaptırım” yazısına göre Verpact, toplama oranlarını artırmaya yönelik adımları bilerek geciktiriyor ve “hesapçı, fırsatçı” davranıyor.
Küçük plastik şişelerin (2021) ve içecek kutularının (2023) depozito sistemine eklenmesinden bu yana geri dönüşüm oranı, yasal hedef olan yüzde 90’ın çok gerisinde.
ILT’ye göre bunun nedeni sektörün gerekli altyapıyı kurmaması. Yeni otomatların kurulmak yerine küçük şişe ve kutuların mevcut büyük şişe otomatlarına yönlendirilmesi; süpermarketlerde uzun kuyruklara ve yoğun bölgelerde geri dönüşüm noktalarının yetersiz kalmasına neden oldu.
ILT, geçen yıl Verpact’a verdiği zorunlu yaptırım kararında 2027’ye kadar 5.400 ek toplama noktası kurulmasını şart koşmuştu. Ancak kurum mevcut ilerlemeyi yeterli görmüyor.
“Ne kadar az toplarsan o kadar çok kazanıyorsun”
ILT, mevcut sistemin içinde ciddi bir ters teşvik olduğunu belirtiyor. Verpact ne kadar az şişe ve kutu toplarsa, o kadar az depozito geri ödemesi yapmak zorunda kalıyor ve buna paralel olarak gelirleri artıyor.
©Sonhaber.eu