Sonhaber'i takip etmek ve haberlerimizin doğrudan telefonunuza gelmesini sağlamak için buraya tıklayın.
Hollanda’da seçimlere iki hafta kaldı ancak seçmenlerin yarısı henüz hangi partiye oy vereceğine karar vermiş değil. Son anketlerde kararsız seçmenlerin oranı yüzde 48 olarak ölçüldü. Seçmenlerin öncelikli konularının başında elbette geçim derdi ve ekonomi geliyor. Getirilecek veya kaldırılacak vergiler, geçim sıkıntısına karşı sunulan çözümler, dar gelirlileri destekleyecek devlet yardımları ve sağlık harcamaları partiler arasında tercih yaparken belirleyici konular arasında yer alıyor. Ancak sağlık konusu da listenin başlarında yer alıyor.
Sağlık platformu Zorgwijzer’a göre, 2025 seçimlerinde sağlık politikası partiler arasındaki en keskin ayrım noktalarından biri olacak. Sol partiler sağlık hizmetlerinin daha kamusal, eşit ve erişilebilir hale gelmesi gerektiğini savunurken; merkez ve sağ partiler, rekabetin korunmasını ama sistemin daha verimli hale getirilmesini hedefliyor.
Zorgwijzer seçmen için sağlık sigortası açısından üç temel konunun öne çıktığını belirtiyor. Bunlar kişinin ödediği katkı payı (eigen risico), sağlık sigortası primi (zorgpremie) ve temel sağlık paketinde (basispakket) nelerin bulunacağı. Çünkü bu üç başlık seçim sonrası doğrudan vatandaşın cebini etkileyecek konular.
İşte partilerin bu üç konudaki tutumları…
Katkı payı (Eigen risico)
Bazı partiler, sağlık sistemindeki katkı payına tamamen karşı çıkıyor. Bunların başında PVV, SP, DENK ve PvdD geliyor. Bu partiler katkı payının tamamen kaldırılmasını istiyor. GroenLinks/PvdA bu uygulamanın kademeli olarak azaltılmasını, FvD ise doğrudan 200 euroya indirilmesini savunuyor.
D66, CDA, VVD ve JA21 gibi sağ ve merkez sağ partiler katkı payının mevcut sistemde korunmasından yana. Bazıları, gerektiğinde artırılabileceğini de düşünüyor. Ancak bu partilerin çoğu, “her tedavi için maksimum ödeme sınırı” getirilmesini destekliyor. Böylece insanlar tek bir tıbbi işlemde tüm katkı paylarını ödemek zorunda kalmayacak.
Partilerin katkı payı konusundaki vaatleri:
- PVV: Katkı payının tamamen kaldırılması
- SP: Ulusal Sağlık Fonu (Nationaal Zorgfonds) kapsamında tamamen kaldırılması
- DENK: Katkı payının kaldırılması
- PvdD: Katkı payının kaldırılması
- GroenLinks/PvdA: Kademeli olarak kaldırılması, gönüllü katkı payının iptali
- FvD: Katkı payının 200 euroya düşürülmesi
- CU: Katkı payı korunacak, kronik hastalara ek destek sağlanacak
- D66: Katkı payı korunacak, artırılmayacak, işlem başına en fazla 150 euro sınırı olacak
- SGP: 385 euroda sabitlenecek
- Volt: Katkı payı korunacak
- CDA: Önceki indirimin geri alınması, işlem başına maksimum tutar uygulanması
- VVD: Gerekirse artırılabilecek; işlem başına üst sınır getirilecek
- JA21: Önceki indirimin iptali
- BBB: Katkı payına ilişkin özel öneri yer almıyor
Partiler, katkı payının azaltılması veya kaldırılmasının nasıl finanse edileceği konusunda net bir çizgi sunmuyor. Bunun bedeli büyük olasılıkla ya tüm vatandaşlar için prim artışıyla, ya da belirli gelir gruplarında daha yüksek vergilerle karşılanacak.
Zorgwijzer’ın analizine göre, katkı payı 165 euroya düşürülürse, 2027 başında temel sağlık sigortasının aylık primi kişi başına ortalama 178 euroya çıkabilir. Bu tahmin önceki hükümetin planına dayanıyor; ancak bu önlemin uygulanıp uygulanmayacağı henüz belirsiz.
Sağlık sigortası primi
Partilerin sağlık sigortası primi hakkındaki vaatleri de şu şekilde:
- PVV: Prim artışı olmadan katkı payını düşürmeyi vaat ediyor.
- VVD: Katkı payını düşürmek yerine temel paketi daraltarak primleri düşük tutmak istiyor.
- GroenLinks/PvdA: Primlerin düşürülmesini, sağlık harcamalarının daha büyük kısmının vergilerle finanse edilmesini savunuyor.
- SP: Tüm primlerin gelirle orantılı Ulusal Sağlık Fonu sistemi içinde toplanmasını istiyor.
- PvdD: Primlerin gelire bağlı hale gelmesini destekliyor; bu sayede sağlık yardımı (zorgtoeslag) gereksiz hale gelecek.
- DENK: Düşük ve orta gelir grupları için primlerin azaltılmasını, sağlık yardımının yaşam maliyetlerini karşılayacak düzeyde tutulmasını istiyor.
- CU: Primlerin yarıya indirilmesini, sağlık yardımının vergi indirimi şeklinde verilmesini istiyor; gelir katkı payı artırılacak.
- Diğer partiler: Prim ya da sağlık yardımıyla ilgili özel bir öneri sunmuyor.
Temel sağlık paketi (Basispakket)
Temel sağlık paketi, Hollanda’da herkesin sahip olduğu zorunlu sağlık sigortasının kapsadığı asgari hizmetler bütünüdür. Son yıllarda sağlık harcamaları ülke ekonomisinden daha hızlı artıyor. Her yıl bu giderler yükseldikçe, hem sigorta primleri hem gelir bazlı katkı payları da artıyor. Partiler bu konuda oldukça farklı görüşlere sahip.
- Bazı partiler, temel paketin genişletilmesini; diş, fizyoterapi ve önleyici sağlık hizmetlerinin kapsam dahilinde olmasını istiyor.
- Diğerleri ise paketin daraltılmasını ve maliyetlerin kontrol altında tutulmasını savunuyor.
Partilerin temel paketle ilgili vaatleri ise şu şekilde:
- DENK: Diş ve fizyoterapi hizmetlerinin eklenmesini istiyor.
- SP: Temel paketin genişletilmesini, diş, fizyoterapi ve önleyici hizmetlerin dâhil edilmesini istiyor.
- GroenLinks/PvdA: Yetişkinler için diş, fizyoterapi; çocuklar için gözlük desteğinin eklenmesini öneriyor.
- PvdD: Ağız ve diş sağlığının temel pakete yeniden dahil edilmesini, doğum kontrolü ve emzirme danışmanlığının kapsanmasını savunuyor.
- FvD: Doğum kontrolü, fizyoterapi ve diş bakımının yeniden eklenmesini istiyor.
- PVV: Yalnızca diş bakımına yönelik belirli bir genişleme öneriyor.
- CU: Önleyici sağlık hizmetlerine vurgu yapıyor.
- BBB: Yerel sağlık hizmetlerine erişimi önceliklendiriyor.
- D66: Kalite, merkezileşme ve kurumlar arası iş birliğine odaklanmak istiyor; genişleme planlamıyor.
- SGP: Daha verimli ve gerekliliği sürekli değerlendirilen bir sistem istiyor.
- Volt: Avrupa düzeyinde ortak satın alma politikaları öneriyor.
- JA21: İsrafı azaltmayı önceliklendiriyor; genişlemeye karşı.
- CDA: Paketin daha sıkı tutulmasını, sözleşmesiz hizmetlerin sınırlandırılmasını istiyor.
- VVD: Etkisiz tedavilerin kapsam dışı bırakılmasını, önceliğin ödeyebilirlik olmasını savunuyor.
Sonhaber'i takip etmek ve haberlerimizin doğrudan telefonunuza gelmesini sağlamak için buraya tıklayın.
Sağlık sistemi (Zorgstelsel)
Partiler arasında en büyük fikir ayrılığı, mevcut sağlık sisteminin korunup korunmaması konusunda yaşanıyor. Hollanda’da mevcut sistem, özel sağlık sigortaları arasında devletin düzenlediği rekabet (gereguleerde concurrentie) modeline dayanıyor. Burada iki temel görüş var:
- Kamusal model isteyenler: Sağlık sisteminin devlet tarafından yönetilmesini, yani sigorta şirketlerinin ve piyasa rekabetinin ortadan kaldırılmasını istiyorlar.
- Mevcut sistemi korumak isteyenler: Sigorta şirketlerinin yer aldığı rekabetçi sistemin sürdürülmesini, ancak iyileştirmeler yapılmasını savunuyorlar.
Partilerin sağlık sistemi konusundaki tutumları
- VVD: Mevcut sistemi (düzenlenmiş rekabet modeli) korumak istiyor.
- SGP: Sistemin korunmasından yana; seçim özgürlüğü ve verimlilik vurgusu yapıyor.
- D66: Mevcut sistemi geliştirerek sürdürmek istiyor; düzenlenmiş rekabetin devamından yana.
- JA21: Sistemin korunmasını, ancak bürokrasinin azaltılmasını istiyor.
- CDA: Sistemin korunmasından yana, fakat piyasa baskısının azaltılması ve kurumlar arası iş birliğinin artırılması gerektiğini savunuyor.
- FvD: Sistemi korumak istiyor, ancak idari yükün azaltılmasını öneriyor.
- Volt: Sistemin korunmasını, AB düzeyinde iş birliği ve toplu alımların artırılmasını istiyor.
- CU: Sağlıkta daha fazla kamusal kontrol talep ediyor; piyasa rekabetine eleştirel yaklaşıyor.
- BBB: Sistemin korunmasından yana, ancak aşırı rekabet ve sigorta şirketlerinin gücü konusunda temkinli.
- PVV: Sistemin korunmasını, ancak acil sağlık hizmetlerinin piyasa dışına çıkarılmasını istiyor.
- DENK: Sağlık sisteminin kamusal temelde yeniden düzenlenmesini, kâr yasağı getirilmesini ve merkezi sağlık alımlarının yapılmasını istiyor.
- PvdD: Daha kamusal ve kolektif bir sistem istiyor; sigorta şirketlerinin yetkilerinin sınırlandırılmasını savunuyor.
- GroenLinks/PvdA: Piyasa etkisinin azaltılmasını ve bölgesel–kamusal yönetim modeline geçilmesini istiyor.
- SP: Mevcut sistemi tamamen kaldırmak ve devlet tarafından yönetilen Ulusal Sağlık Fonu kurmak istiyor.
©Sonhaber.eu