Sonhaber'i takip etmek ve haberlerimizin doğrudan telefonunuza gelmesini sağlamak için buraya tıklayın.
Sağlıklı bebeklerin uykudayken ve hiçbir neden yokken hayatını kaybetmesine ani bebek ölümü sendromu (wiegendood) denmekte. Hollanda’da son yıllarda bu tür ölüm vakalarında belirgin biçimde artış yaşandığı belirtiliyor. Uzmanlar bu durumu “kaygı verici bir yükseliş” olarak nitelendiriyor ve özellikle sosyal medyada dolaşan yanlış tavsiyelere karşı uyarıda bulunuyor.
Ani bebek ölümü nedir?
Ani bebek ölümü, tıbben açıklanamayan ve önceden öngörülemeyen ölümler için kullanılan bir kavram. Çoğunlukla 0–1 yaş arası bebeklerde görülse de nadiren 1–2 yaş arasındaki çocuklarda da yaşanabiliyor. Vakaların büyük kısmı uykuda gerçekleşiyor.
Hollanda’da 1980’lerin ortasında yıllık vaka sayısı 202 idi. Ancak bilinçlendirme kampanyaları sayesinde bu rakam 2006’da 25’e kadar düşmüş ve uzun süre sabit kalmıştı. Son üç yılda ise yeniden artış gözlendi. Verilere göre 2022’de 36, 2023’te 41 ve 2024’te 37 vaka kayda geçti.
Nedenleri ne olabilir?
Bebek uyurken yüzünü yastığa, pelüş oyuncağa ya da yatağa bastırabiliyor. Normalde oksijen alamadığında uyanması gerekirken, ani bebek ölümünde bu “uyanma refleksi” çalışmıyor ve ölümle sonuçlanıyor.
Sosyal medyanın etkisi
Ebeveynler Derneği (BOinK), Ani Bebek Ölümü Yaşamış Aileler Derneği ve GüvenlikNL, artışı “endişe verici” bulduklarını açıkladı. Bu nedenle bu hafta “Güvenli Uyku Haftası” kampanyası başlatıldı.
GüvenlikNL’den çocuk güvenliği uzmanı Mieke Cotterink, Volkskrant gazetesine yaptığı açıklamada sosyal medyadaki yanlış bilgilerin önemli bir risk oluşturduğunu belirtti ve “Ebeveynler artık çok fazla bilgiye maruz kalıyor. Instagram veya TikTok’u adeta Google gibi kullanıyorlar.” dedi.
Wageningen Üniversitesi’nden araştırmacı Floortje Kanits ise sosyal medyada paylaşılan 500 bebek fotoğrafını incelediğinde bebeklerin çoğunun güvenli uyku kurallarına uygun şekilde yatırılmadığını gördüğünü dile getirdi. Ayrıca bu görüntülerin sıkça paylaşılmasının, ebeveynlerin yanlış uygulamaları “normal” kabul etmesine yol açabileceğini belirtti.
Risk faktörlerini azaltmak
Araştırmalar, ölüm vakalarının koşullarını inceleyerek belli başlı risk faktörlerini ortaya koydu. Uzmanlara göre en etkili önlemler şöyle:
- Bebeklerin sırt üstü yatırılması,
- Uyku tulumu kullanılması,
- Ebeveynle aynı yatakta uyutulmaması,
- Aşırı sıcak örtülmemesi,
- Bebeğin bulunduğu ortamda sigara içilmemesi.
- Çocuk bakım merkezlerine özel uyarı
Ani bebek ölümünün görece sık görüldüğü yerlerden biri de kreşler ve çocuk bakım merkezleri. Bu nedenle kampanya, yalnızca ebeveynlere değil, bu kurumlara da sesleniyor. Dernekler, hem ailelere hem de bakım çalışanlarına riskler konusunda birbirlerini uyarmaları çağrısı yapıyor.
©Sonhaber.eu
Fotoğraf: Pexels.com (arşiv)