İZMİR (AA) - TOLGA ALBAY - Dünyada gıda endüstrisinin tercih ettiği Türk çekirdeksiz kuru üzümünde bu yıl iklim koşullarının da katkısıyla bereketli bir sezon bekleniyor. İlaç kalıntısı sorunu yaşanmaması halinde sektörün yeni bir ihracat rekoru kırabileceği tahmin ediliyor.

Manisa, İzmir ve Denizli'deki bağlarda üreticiler, bağ bozumu öncesi son hazırlıklarını yapıyor. Geçen yıl don ve dolu nedeniyle üretimi 328 bin tondan 196 bin tona gerileyen çekirdeksiz kuru üzümde, bu yıl ise son dönemlerin en verimli sezonunun yaşanması bekleniyor.

İzmir Ticaret Borsası öncülüğünde yapılan rekolte tahmin çalışmasına göre Ege'deki 1 milyon dekar bağ sahasında toplam 313 bin ton çekirdeksiz kuru üzüm üretilmesi öngörülüyor. Bu yıl ürünün miktar ve kalite açısından yüksek beklenmesi ihracatta da umutları artırıyor.

Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçı Birlikleri Başkanı Birol Celep, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ürünün pazarlanması noktasında hiçbir sıkıntının beklenmediğine dikkat çekti.

Sektörün her yıl ortalama 200 bin ton üzüm ihraç ettiğini, geçen yıl rekoltenin düşük olması nedeniyle bu yıla stoksuz girilmesinin bu rakamı artıracağını dile getiren Celep, şu bilgileri verdi:

"Şu anda bu ürünü pazarlama sıkıntımız yok. En büyük üretici olan ABD'nin dışında hiçbir ülkenin elinde stok yok. Önemli rakiplerimizden İran, geçen yıl bizdeki üretimin düşük olması nedeniyle stoklarını bitirdi. Dolayısıyla talebin yüksek olacağı bir sezona giriyoruz.

Geçen yıl tonu 2 bin 200-2 bin 400 dolar seviyesinde pazarladığımız ürün, sezon sonuna doğru AB'nin bazı tarımsal ilaçlarda kalıntı limitlerini düşürmesi nedeniyle bin 800-bin 900 dolar seviyesine geriledi. Bu sezon ihracata bin 600 - bin 700 seviyelerinden başladığımız sürece bu ürünü çok rahat pazarlayabiliriz. 310 bin tonluk üretim tahmini var, şu an bunun 250 bin tonunu pazarlayabilecek durumdayız, kalitemizi sürdürebilirsek bunu yüzde 10-15 artırabileceğimizi, 276 bin ton ile yeni bir rekor kırabileceğimizi düşünüyorum"

- "İlaç kalıntısı seferberliği"

AB'nin bu yıldan itibaren uygulamaya başladığı yeni zirai ilaç kalıntı limitlerine göre Türkiye'de geçen yıllarda sık kullanılan klorprifos-etil etken maddesine sahip ilaçların limitlerinin büyük oranda düşürüldüğüne işaret eden Celep, bu ilaçların kullanımına karşı sektörün tüm kesimlerinin seferberlik başlattığını dile getirdi.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının bu ilaçların üzümde kullanımını durdurduğunu, üretici birlikleri, odalar ve ihracatçıların eğitim çalışması yaptığını dile getiren Celep, "AB'nin kalıntı limitlerini düşürdüğü zirai ilaçlar konusunda üretici, Bakanlık ve ihracatçı çok sıkı çalıştı. Klorprifos-etilin Bakanlık tarafından iptal edilmesi yurt dışındaki alıcılar nezdinde önemli bir güven kaynağı oldu. Bu konuda önemli bir sorun beklemiyoruz." dedi.

Celep, üreticinin kısa süreli fiyat düşüşleriyle paniğe kapılmaması gerektiğini, bu yıl ürünün tamamını pazarlayacak ortamın olduğunu, sektörün tüm kesimlerinin birbirine güven duyması halinde üretici ve ihracatçı adına tatmin edici bir sezonun yaşanacağını düşündüklerini dile getirdi.

- "Tahminleri Bakanlık yapmalı"

Manisa Şehzadeler Ziraat Odası Başkanı Mustafa Kaçire ise rekolte tahmininin yüksek açıklanmasının üzüm fiyatları ve çiftçi üzerinde baskı oluşturması nedeniyle bu raporlara mesafeli yaklaştıklarını belirterek, gelecek yıl, tahmin çalışmasının Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından tek elden yapılmasını talep ettiklerini dile getirdi.

Zirai ilaç kalıntısı konusunda üyelerini uyardıklarını, üreticinin bu konuda çok hassas olduğunu ifade eden Kaçire, "Bu yıl bağlarda kullanılmak üzere klorprifos-etil içeren bir ilaç satışı yapılmadı. Bunun kontrolünü sağladık. Bu konuda bir sorun yaşanacağını sanmıyoruz." dedi.

- Üretim arttıkça fiyat düşüyor

Çekirdeksiz kuru üzümde en büyük ihracatçı konumundaki Türkiye, geçen yıl olağanüstü iklim koşulları nedeniyle 196 bin tonluk üretimin 180 bin tonunu ihraç etmişti. Sektörün en yüksek ihracatı ise 274 bin tonla 2008-2009 sezonunda yakalanmıştı.

Çekirdeksiz kuru üzümde ortalama borsa tescil fiyatları ise 328 bin ton üretimin gerçekleştiği 2014-2015 sezonunda kilogram başına 3 liraya düşmüş, son yılların en düşük rekoltesi olan 196 bin tonun görüldüğü geçen sezon ise 5,4 liraya çıkmıştı.

Türkiye'nin çekirdeksiz kuru üzüm üretiminden elde ettiği gelir 300 ile 500 milyon dolar arasında değişiyor.