BİLİM-TEKNOLOJİ

Beynin karar verirken nasıl çalıştığı ortaya çıktı

Karar almak bazen zorlayıcı olabilir. Peki beynimiz bu süreçte nasıl çalışıyor? Uluslararası bir araştırma ekibi bu soruya yanıt aradı.

Abone Ol

22 farklı nörobilim laboratuvarının iş birliğiyle yürütülen yeni bir çalışmada, beynin karar alma sürecine dair ayrıntılı bir harita çıkarıldı. 3 Eylül'de yayımlanan bu araştırma, beynin seçim yaparken nasıl çalıştığını daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor.

Uluslararası Beyin Laboratuvarı (International Brain Laboratory), bu amaçla fareler üzerinde kapsamlı bir deney yaptı. Fareler, ekrandaki siyah-beyaz çizgili bir daireyi direksiyon benzeri bir cihazla ekranın ortasına getirdi ve ardından ödül aldı. Bu sırada, beynin farklı bölgelerindeki sinir hücrelerinin (nöronların) etkinlikleri özel elektrotlar (Neuropixels) aracılığıyla kaydedildi.

Bilim insanları, deney boyunca fare beyninin 279 farklı bölgesinden 600 binden fazla nöronun nasıl çalıştığını inceledi.

Karar almak sadece tek bir bölgenin işi değil
Cenevre Üniversitesi’nden nörobilim profesörü Alexandre Pouget, bu çalışmanın önemli bir gerçeği ortaya koyduğunu söylüyor: Karar verme süreci, sanıldığı gibi sadece birkaç beyin bölgesiyle sınırlı değil.

Pouget'e göre, karar alma süreci görsel kortekste başlıyor; ardından motor bölgeler ve ödül merkezleri devreye giriyor. Yani aslında beynin birçok bölgesi aynı anda çalışıyor. Bunu da şu benzetmeyle anlatıyor:

“Beynin tamamı Noel ağacı gibi aydınlanıyor.”

Beyin geçmiş deneyimlerden öğreniyor
Araştırmanın dikkat çeken bir diğer sonucu ise şu: Beyin, belirsiz görsel işaretlerle karşılaştığında önceki deneyimlerine başvuruyor. Bu duruma “ön bilgi” (prior knowledge) deniyor.

Yani beyin, yeni bir durumu değerlendirirken geçmişte yaşanan benzer olayları referans alıyor. Bu mekanizma, özellikle karmaşık kararları ve davranışları anlamak açısından büyük önem taşıyor.
©Sonhaber.eu

Fotoğraf: Andrea Piacquadio - Pexels.com