“Finansal Gizlilik Endeksi” (FSI) 2015 verilerine göre tüm dünyada yaklaşık 21 ila 32 trilyon dolar arasındaki finansal varlık ya oldukça düşük vergi ödenen ya da hiç vergi ödenmeyen ülkelerde tutuluyor.
Diğer bir değişle bu finansal varlıklar mevcut vergi sistemlerinin dışına çıkartılarak alternatif vergi cennetlerine yönlendiriliyor. Her yıl 1 ila 1,6 trilyon doların ise yine bu vergi cennetleri üzerinden aklandığı tahmin ediliyor. Alternatif vergi cennetleri içerisinde Büyük Britanya’ya bağlı Cayman Adaları, Britanya Virgin Adaları, Jersey ve Bermuda gibi adalar öne çıkıyor.
Örneğin Cayman Adaları yaklaşık 1,4 trilyon dolar varlıkla dünyanın altıncı büyük bankacılık merkezi durumunda. Adalardaki toplam 11 bin fon şirketin toplamda 2,1 trilyon dolar hacminde net varlığa sahip olduğu tahmin ediliyor.
Toplam yüz ölçümü 259 kilometre kare olan bu adalarda yaklaşık 200 banka ve 95 bin şirket kayıtlı. Cayman Adaları’nda yerleşik şirketlerden gelir vergisi alınmazken, hükümetin ana gelir kalemini ise dolaylı vergiler oluşturuyor. Cayman Adaları finansal hesapların gizliliği konusunda dünyada beşinci sırada yer alıyor. Diğer bir değişle diğer ülkelerin Cayman Adaları’ndaki bankacılık işlemlerine ilişkin bilgileri edinmeleri kolay değil.
Yaklaşık 23 bin kişinin yaşadığı “Britanya Virgin Adaları”nda ise yasal düzenlemeler çerçevesinde kurumsal gelir vergisi ödenmezken sadece kağıt üzerinde kurulan şirketler üzerinden işlem yapmak mümkün. Uluslararası yatırımcılar “paravan şirketler” üzerinden varlıklarını bu adalara rahatlıkla aktarabiliyor.
Britanya Virgin Adaları para akışında transit ülke
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın (UNCTAD) 2013 verilerine göre Britanya Virgin Adaları en çok doğrudan yatırımın (FDI) yapıldığı 4. aynı zamanda en çok doğrudan yatırım yapan 6. ülke durumunda. Bu da yaklaşık 153 kilometrekare yüz ölçümü olan adaların para akışında “transit ülke” durumunda olduğunu gösteriyor.
Jersey adası ise İngiltere’nin başkenti Londra’nın yaklaşık 135 kilometre güneyinde yer alıyor. Yaklaşık 100 bin nüfuslu Jersey, özellikle İngiltere’de yerleşik şirketlerin fonlarını aktardığı en önemli vergi cennetlerinden birisi olarak biliniyor. Jersey’de bireysel gelir vergisi yaklaşık yüzde 20 seviyesinde olmasına rağmen, şirketler için kurumsal gelir vergisi yüzde sıfır
Yaklaşık 53,2 kilometrekare alana sahip 65 bin nüfuslu Bermuda adasında ise kurumsal gelir vergisi, sermaye kazanç vergisi, alım satım vergisi, katma değer vergisi ve sermaye transfer vergisi uygulanmıyor. Adada sadece çalışanlardan vergi alınıyor. İngiltere’nin önde gelen gazetelerinden Guardian, ocak ayında Google’ın Bermuda’da üzerinden yaklaşık 30 milyar sterlin kar elde ettiğini öne sürmüştü. Yine aynı haberde İngiltere’de iktidarda olan Muhafazakar Parti üyelerinin Bermuda’nın AB’nin “kara listesinden” çıkarılması için lobi yaptığını iddia edilmişti.
AA
